Bestraling van prostaatkanker

Bij lokaal beperkte prostaatkanker zit de tumor alleen in de prostaat. Het gaat om stadium T1 en T2. In dit stadium kan gekozen worden voor een operatieve verwijdering van de prostaat of voor een uit -of inwendige bestraling van de prostaat.

De behandeling heeft als doel de prostaatkanker te genezen.

De uitwendige bestraling gebeurt iedere dag en duurt een paar weken. Soms is de bestraling in combinatie met anti-hormonale therapie. Een opname in het ziekenhuis is niet nodig.

Bij de inwendige bestraling krijgt het gebied waar de tumor zit van binnenuit bestraling. De radiotherapeut-oncoloog plaatst een vorm van radioactief materiaal in het lichaam, zo dicht mogelijk bij de tumor. Instituut Verbeeten gebruikt voor de inwendige bestraling van prostaatkanker jodiumzaadjes. Jodiumzaadjes zijn kleine korreltjes die radioactieve straling afgeven met jodium-125. Na de behandeling blijven de jodiumzaadjes in de prostaat zitten. Het is niet nodig om ze weg te halen, de zaadjes kunnen geen kwaad.

Voor deze behandeling is opname in het ziekenhuis nodig. Meestal duurt de opname een paar uur, heel soms is een overnachting in het ziekenhuis nodig. Een andere naam voor inwendige bestraling is brachytherapie.

Actief volgen
Daarnaast is het bij stadium T1 en T2 mogelijk de prostaatkanker actief te volgen en niet direct met een behandeling te beginnen.

Als de tumor ook buiten de prostaat groeit, heet dat lokaal uitgebreide prostaatkanker. Het stadium is T3. Soms zijn er ook uitzaaiingen in de lymfeklieren.

In dit stadium kan gekozen worden voor een operatieve verwijdering van de prostaat en de lymfklieren of voor een uitwendige bestraling van de prostaat in combinatie met anti-hormonale therapie. De behandeling heeft als doel de prostaatkanker te genezen, maar dit hangt wel af van hoe uitgebreid de tumor is.

De uitwendige bestraling gebeurt iedere dag en duurt een paar weken. Soms is de bestraling in combinatie met anti-hormonale therapie. Een opname in het ziekenhuis is niet nodig.

Soms komt de prostaatkanker terug. Dit noemen we een recidief. De behandeling hangt af van de uitgebreidheid van het recidief en van de eerder gegeven behandelingen(en). 

Is dat een operatie geweest, dan is vaak uitwendige bestraling mogelijk. Is bestraling de eerste behandeling geweest? Dan kan de uroloog soms alsnog een operatie doen.  Sommige mannen komen in aanmerking voor een behandeling met High Intensity Focused Ultrasound (HIFU), cryo-ablatie of irreversibele elektroporatie (IRE). 

De uitwendige bestraling gebeurt iedere dag en duurt een paar weken. Soms is de bestraling in combinatie met anti-hormonale therapie. Een opname in het ziekenhuis is niet nodig.

Bij uitgezaaide prostaatkanker is genezing niet meer mogelijk. Het doel van de behandeling is het remmen van de ziekte en het verminderen van klachten, een palliatieve behandeling.

Bij uitgezaaide prostaatkanker bestaat de behandeling meestal uit anti-hormonale therapie. Er zijn verschillende soorten anti-hormonale therapie, zoals injecties, pillen met antihormonen of een operatie aan de zaadballen. Soms kan de anti-hormonale therapie gecombineerd worden met chemotherapie of bestraling.